Środa Popielcowa (öskudagur) przypada w 7 tygodniu przed Świętami Wielkiej Nocy (między 4 lutego, a 10 marca).
W 2004 roku będzie obchodzona 25 lutego. Środa Popielcowa wyznacza początek Wielkiego Postu, który
potrwa do Soboty Wielkanocnej. Nazwa środy, o której mowa, wywodzi się z katolickiego rytuału posypywania
popiołem czół pokutników właśnie tego dnia. Z kolei nazwa öskudagur pojawiła się an Islandii w XIV w, ale mogła być znana już wcześniej.
Od rytuału posypywania głów pokutników wziął początek pewien rodzaj psikusu, który islandzkie dzieci
bardzo lubią. Otóż, porozsypywany do specjalnych woreczków (öskupokar) popiół, przyczepiają
do ubrań dorosłych. Najczęściej, dziewczynki zawieszają woreczki mężczyznom, a chłopcy - kobietom.
Zwyczaj ten był bardzo popularny w XIX w, ale pozostał do dnia dzisiejszego. W latach 20-30-tych XX w,
wykształciła się swoista moda "woreczkowa". Szyto je i hafrowano w domu, prześcigano się w wymyślaniu
coraz to nowych ich kształtów i ozdób. Powstał również nowy rodzaj businessu, zajmujący się wytwarzaniem i sprzedawaniem
öskupokar na popiół. Zgodnie z "nieco" zmodyfikowanym zwyczajem, dziewczęta przesyłały chlopcom
strojne, puste woreczki, co było wyrazem okazywanego szacunku danej osobie.
Woreczkowy zwyczaj nie ma swojego odpowiednika w innych krajach.
W drugiej dekadzie XX w, öskudagur zaczął być dniem wolnym od zajęć szkolnych, dlatego wszelkie
zabawy i zwyczaje związane z ostatnimi dniami przed Wielkim Postem, przeniesiono z poniedziełku (bolludagur)
właśnie na Środę Popielcową. Tak więc, od tamtej pory, wszelkie parady, przebieranie, "uwalnianie kota z beczki"
odbywają się teraz w öskudagur.
W Środę Popielcową Islandczycy starają się zabawić w prognostyków, przewidując pogodę.
Mówi się, że öskudagur ma 18 identycznych braci, czyli jaka pogoda w Środę Popielcową, tak w
te właśnie pozostałe 18 dni. Jednak, o które dni chodzi, pozostaje sprawą sporną, czy chodzi tu o
18 następnych dni, czy o któreś inne dni Wielkiego Postu, a może o 18 następnych Śród?
Tu Islandzycy zdania mają podzielone.
